Borowik szlachetny, zwany inaczej prawdziwkiem, jest jednym z najbardziej cenionych grzybów polskich lasów. Nie bez powodu w starożytnym Rzymie nazywano go mianem „bolites”, które było określeniem na najsmaczniejsze rodzaje grzybów.
Owocnik borowika szlachetnego składa się aż w 80% z wody, jednak mimo to posiada wiele cennych składników odżywczych. Grzyb zawiera dużą ilość białka, fosforu, magnezu, potasu, żelaza oraz witamin B1, B2, B3 i C. W jego składzie są także węglowodany, składniki mineralne oraz tłuszcze – 30% stanowią wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Samo zdrowie dla osób z problemami sercowymi bo ww. kwasy tłuszczowe działają przeciwzakrzepowo, obniżają ciśnienie tętnicze krwi oraz stężenie cholesterolu.
Borowiki szlachetne, tak jak wszystkie grzyby, są produktem niskokalorycznym, 100 gram tych grzybów to tylko 34 kcal. Ponadto, prawdziwki często są nazywane leśnym mięsem, ponieważ zawarte w nich białko jest bardzo dobrze przyswajane przez ludzki organizm.
Wygląd i właściwości borowika
Borowik szlachetny ma jasny, gruby trzon i brązowy, gładki kapelusz. Pod kapeluszem borowika znajdują się rurki, przypominające gąbkę. Spód kapelusza i trzon jest jasny, beżowy. Na trzonie nie ma „dodatków” w postaci pierścienia czy pochewki. Miąższ borowika jest zwarty i biały, nie zmienia koloru po uszkodzeniu – tym się różni od niektórych trujących i niejadalnych odmian. Grzybiarze najczęściej obawiają się pomylić smacznego prawdziwka z borowikiem szatańskim, zwanym potocznie szatanem. Aby odróżnić szatana od jadalnych prawdziwków, warto zapamiętać, że posiada karminoczerwony trzon, żółknący tuż pod kapeluszem oraz pomarańczowe rurki. Szatany mają łagodny smak, ale ich konsumpcja powoduje ciężkie zatrucia żołądkowe.
Dlaczego warto stosować borowiki?
A dlatego, że:
– pomagają w utracie wagi
– zmniejszają stany zapalne
– wspomagają pracę układu pokarmowego
– zabijają komórki raka okrężnicy
Dzięki swojemu aromatycznemu zapachowi i łagodnemu grzybowemu smakowi, czasami z wyczuwalną nutą orzechową, borowiki znajdują wiele zastosowań w kuchni. Doskonale nadają się do suszenia, mrożenia i marynowania. Bez tych grzybów trudno sobie wyobrazić kuchnię polską. Komponują się z różnymi rodzajami mięs, ryżem, makaronem lub kaszą. Uważane są za najlepszy farsz do pierogów i uszek w wigilijnym barszczu.
Gdzie rosną borowiki?
Spotkać borowiki można w całej Europie oraz we wschodnich Stanach Zjednoczonych i Meksyku. Grzybnia borowika wchodzi w mikoryzę (symbiotyczny związek korzeni rośliny z grzybami, polegający na wymianie substancji odżywczych), w tego powodu często można te grzyby spotkać wokół dębów, sosen, buków i świerków. Sezon na borowiki trwa od maja do listopada. Zbierać należy z dala od ruchliwych ulic i autostrad, ponieważ mają wysoką zdolność do kumulowania metali ciężkich. Niedawno dowiedziono, że gromadzą pierwiastki promieniotwórcze. Szczególne nasilenie tego zjawiska zaobserwowano w całej Europie środkowo-wschodniej po katastrofie w Czarnobylu. Na szczęście to było dawno temu. Licząc na to, że nasi wschodni sąsiedzi nie ponowią zabaw z energią jądrową życzę smacznego!
